Οι τιμές του φυσικού αερίου, όπως και των άλλων μορφών ενέργειας, έχουν εκτοξευτεί τους τελευταίους μήνες και, με τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι προοπτικές τους είναι ακόμα χειρότερες. Για να μην μιλήσουμε για τον κίνδυνο ανεπάρκειας.
Μέσα σε αυτή τη δυσμενή για το φυσικό αέριο συγκυρία, πόσο φρόνιμο είναι να σχεδιάζουμε την εγκατάσταση ενός λέβητα φυσικού αερίου στο σπίτι μας;
Ας δούμε ένα – ένα τα ζητήματα που τίθενται:
Θα είναι πάντα διαθέσιμο το φυσικό αέριο;
Οι υπάρχουσες πηγές φυσικού αερίου είναι υπερεπαρκείς για τις επόμενες δεκαετίες. Παράλληλα συνεχώς ανακαλύπτονται νέες πηγές, όπως προσφάτως στην Ελλάδα και την Κύπρο. Σήμερα βρισκόμαστε στα μέσα ενός πολέμου σε μία περιοχή από όπου περνάνε μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου, οι οποίες καταλήγουν σε δυτικοευρωπαϊκές χώρες και σε αυτές δεν περιλαμβάνεται η Ελλάδα. Συνεπώς η τροφοδοσία της Ελλάδας δεν επηρεάζεται άμεσα και έτσι δεν τίθεται θέμα επάρκειας για τα νοικοκυριά.
Επιπλέον στην Ελλάδα το μερίδιο που αντιστοιχεί στον οικιακό – εμπορικό τομέα δεν ξεπερνάει το 20% της κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι, ακόμα και αν, για κάποιο υποθετικό λόγο, μειωνόταν η παροχή φυσικού αερίου στην χώρα μας, θα μπορούσαμε να περιορίσουμε τις ελαστικές μας καταναλώσεις στην ηλεκτροπαραγωγή και την βιομηχανία και τα σπίτια δεν θα καταλάβαιναν καμία έλλειψη.
Τα δίκτυα αερίων καυσίμων είναι ενταγμένα στους μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς της ΕΕ και μπορεί σήμερα να περιέχουν καθαρό φυσικό αέριο, αλλά σύντομα θα μας παρέχουν μίγμα αερίου – υδρογόνου και αργότερα καθαρό υδρογόνο. Κάποιοι λέβητες αερίου που εγκαθίστανται σήμερα είναι ήδη έτοιμοι για την εποχή του μίγματος υδρογόνου.
Κι’ αν το φυσικό αέριο είναι στο μέλλον πιο ακριβό από το πετρέλαιο;
Για πρώτη φορά, μετά από δεκαετίες, η τιμή του πετρελαίου ανά κιλοβατώρα αποδιδόμενης θερμικής ενέργειας, είναι ίση ή και λίγο χαμηλότερη από την αντίστοιχη του φυσικού αερίου. Αυτό είναι αποτέλεσμα μιας χρηματιστηριακής διαδικασίας. Δεν έχει αλλάξει κάτι στις πραγματικές ποσότητες και ανάγκες των δύο καυσίμων στον πλανήτη. Άρα, δεν υπάρχει κανένας λόγος ο συσχετισμός των τιμών των επομένων ετών να μην επανέλθει στα επίπεδα προ κρίσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να προσδοκούμε χαμηλότερες τιμές καυσίμων στο μέλλον, αλλά ότι ο συσχετισμός των τιμών φυσικού αερίου, πετρελαίου και ηλεκτρικού ρεύματος θα συνεχίσει να υφίσταται.
Από την άλλη, οι περιορισμοί, από το 2025, και – τελικά – η κατάργηση των λεβήτων πετρελαίου, περίπου από το 2030, θα οδηγήσουν σε πιο δυσεύρετο και ακριβό πετρέλαιο. Για το φυσικό αέριο δεν υπάρχουν αντίστοιχοι περιορισμοί, ούτε από την χώρα μας, ούτε από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τώρα που ακριβαίνει το φυσικό αέριο, δεν είναι καλύτερα να μείνω στον παλιό μου λέβητα πετρελαίου;
Το πετρέλαιο μπορεί συγκυριακά να έχει φτάσει να είναι ίσως και φτηνότερο από το φυσικό αέριο, αλλά τι εννοούμε όταν το λέμε αυτό; Εννοούμε ότι, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, η θερμιδική αξία των δύο καυσίμων ανά μονάδα κόστους είναι σχεδόν η ίδια, ή και λίγο καλύτερη για το πετρέλαιο θέρμανσης. Αυτό σημαίνει ότι, αν είχαμε δύο ίδιας τεχνολογίας λέβητες, έναν φυσικού αερίου και έναν πετρελαίου, ελεγμένους, διαστασιολογημένους και συντηρημένους σωστά, θα απέδιδαν στον χώρο την ίδια θερμική ενέργεια με το ίδιο κόστος καυσίμου.
Εδώ, όμως, ακριβώς, βρίσκεται η παγίδα. Ένας λέβητας εικοσαετίας, υπερδιαστασιολογημένος (όπως όλοι σχεδόν τότε), με απαρχαιωμένο σύστημα αυτοματισμού, έχει – κατά μέσο όρο – τη μισή απόδοση από έναν σύγχρονο λέβητα συμπύκνωσης, σωστά διαστασιολογημένο και με τον κατάλληλο ελεγκτή.
Γιατί η οικονομία – και προ των αυξήσεων του φυσικού αερίου – δεν ήταν κυρίως αποτέλεσμα των τιμών των καυσίμων, αλλά των τεχνολογιών καύσης και ελέγχου.
Γι΄ αυτό και η αντικατάσταση ενός παλαιού συστήματος πετρελαίου, με ένα σύγχρονο σύστημα συμπύκνωσης, ακόμα και πετρελαίου, μπορεί να προσφέρει μέχρι και 50% οικονομία. Δεν είναι το καύσιμο – είναι οι σύγχρονες τεχνολογίες που κάνουν τη διαφορά. Αυτό θα το καταλάβουμε καλύτερα αν αναλογιστούμε τι καίει ένα αυτοκίνητο εικοσαετίας και τι ένα σύγχρονο, ανεξαρτήτως καυσίμου.
Μήπως να μείνω στον κεντρικό λέβητα πετρελαίου (ή αερίου) της πολυκατοικίας μου, μέχρι να δω τι θα γίνει με το φυσικό αέριο;
Και αυτή είναι μία σκέψη που αρχικά φαίνεται λογική, αλλά κατά βάθος μπορεί να είναι τελείως λανθασμένη. Κατ’ αρχήν, αν ο κεντρικός λέβητας της πολυκατοικίας είναι παλαιός, τότε ισχύουν όλα τα παραπάνω. Θα καταλήξουμε, δηλαδή, σε διπλάσιο κόστος καυσίμου, σε σχέση με αυτό που θα είχαμε αν αναβαθμίζαμε το σύστημα θέρμανσης.
Επιπλέον, υπό αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες, εγκυμονεί και ένας – όχι τόσο πρωτόγνωρος – κίνδυνος: κάποιοι από τους υπόλοιπους ενοίκους της πολυκατοικίας μπορεί να μην δύνανται να ανταπεξέλθουν στα νέα κόστη θέρμανσης, με αποτέλεσμα το κεντρικό σύστημα να τεθεί σε παύση.
Ωραία, να αναβαθμίσω το σύστημα της θέρμανσης. Αλλά πρέπει να το κάνω τώρα;
Τώρα έχω δύο σοβαρούς λόγους παραπάνω να προχωρήσω σε αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης. Πρώτον, θα κερδίσω περισσότερα. Όσο αυξάνει το κόστος θέρμανσης τόσο περισσότερα μπορώ να κερδίσω από την εξοικονόμηση ενέργειας. Άρα τώρα είναι η καλύτερη στιγμή για μια επένδυση στο σύστημα της θέρμανσης. Κάθε ευρώ που επενδύεται σήμερα στο σύστημα θέρμανσης θα μας γλιτώσει από πολύ περισσότερα ευρώ για τα καύσιμα στο μέλλον.
Δεύτερον, οι συνθήκες ενεργειακής φτώχειας, στην περίπτωση της πολυκατοικίας, αλλά και η κατάργηση των καυσίμων, όπως του πετρελαίου, μπορεί να δυσκολέψουν στο μέλλον την πρόσβασή μου στο πολύτιμο αγαθό της θέρμανσης.
Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι το κόστος των καύσιμων θα ανεβαίνει και θα κατεβαίνει πάντα (το δεύτερο δεν είναι και τόσο σίγουρο). Δεν είναι όμως τα καύσιμα που έχουν σημασία, είναι η τεχνολογία που κάνει την οικονομία!
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ΝΕΡΓΙΖΗΣ ΟΕ, αντιπροσωπεία της Vaillant στη Β. Ελλάδα, στο info@nergizis.gr ή στο 23940-73440.
